De uitdaging
De gemeente Groningen wilde een nieuwe trekpleister voor de stad creëren. Een iconisch gebouw aan een nieuw plein: de Nieuwe Markt. Een plek waar onderwijs, cultuur en ontspanning samenkomen voor een grote groep bezoekers. Een vak- en een publieksjury kozen voor het ontwerp van NL Architects. DGMR won de tender voor adviseur bouwfysica, brandveiligheid en duurzaamheid. Zo’n markant, open gebouw met een lichte constructie moet tenslotte ook energiezuinig, comfortabel en veilig zijn.
De oplossing
Geluidsisolatie is een grote uitdaging bij een gebouw met een lichte constructie. Zeker als bioscoopzalen en evenementruimtes er onderdak vinden, zoals in Forum Groningen. We dempten de geluidsuitstraling tussen bioscoopzalen onderling, naar andere ruimten en ook naar buiten toe met lichte constructies met uitstekende prestaties. Samen met de opdrachtgever zochten we naar acceptabele waarden door onze berekeningen ‘hoorbaar’ te maken en goed te toetsen aan de wettelijke eisen. Akoestische maatregelen beheersen het geluid in het open atrium. Samen met een goed binnenklimaat zorgt dat voor een comfortabele ruimte.
De gevels van het atrium hebben veel glas. Het wordt ’s zomers niet te warm en ’s winters niet te koud door drievoudige, zonwerende beglazing die optimaal transparant bleef. Het glas houdt 70 procent van de warmte buiten. De overige 30 procent aan warmte wordt boven in het atrium afgezogen en via een warmte-koudeopslag (wko) in de bodem opgeslagen om het gebouw in de winter te kunnen verwarmen. Hierdoor ’oogst’ Forum Groningen de warmte en gebruikt het geen gas. Dit waren nog geen gebruikelijke duurzaamheidsmaatregelen toen de plannen voor het Forum uitgewerkt werden. Later zijn daar nog LED-verlichting en slimme lichtschakelingen aan toegevoegd.
Aan het atrium staan eigenlijk twee torens die met roltrappen verbonden zijn. Om een groot aantal bezoekers veilig uit het gebouw te brengen, zijn in het gebouw ‘wokkeltrappen’ toegepast. Deze scheiden de twee onafhankelijke vluchtroutes. Aan de wieg van de brandveiligheid stonden talloze berekeningen van scenario’s, omdat op verschillende plekken veel mensen in het gebouw kunnen zijn en daarbij veiligheid gewaarborgd is. Om een brand onder controle te houden ‘knippen’ we een gebouw normaliter op in brandcompartimenten. Om de openheid van het ontwerp intact te laten, pasten we sprinklers toe met in het grote atrium specials evenals in de parkeergarage die vijf lagen en een vide heeft. Tot slot hebben we een 1-op-1 brandtest voor de gevel laten uitvoeren om te waarborgen dat ook de brandveiligheid van de gevel op orde is.
De meerwaarde
Wanneer voor een ontwerp is gekozen en hiervan kan zeker 95 procent overeind blijven, dan is dat een mooie prestatie van het ontwerpteam. Met name droegen onze oplossingen bij aan de ruimtelijke openheid en transparantie in het hele gebouw en met name aan het comfort van het atrium. Door rekening te houden met de verschillende functies van het gebouw is Forum Groningen flexibel in hun programmering én in de mogelijkheden voor het gebruik van de ruimten. Ook is de brandveiligheid zo ingepast dat er veel mogelijk is. Tegelijkertijd verblijven medewerkers en bezoekers in een veilig en comfortabel gebouw dat maximale ruimte biedt aan de beleving van beeld, geluid en stilte.
Film: Brandveiligheidsplan
Frank Jakobs legt aan RTVOOG uit wat er in het brandveiligheidsplan van Forum Groningen staat.
