Natuurvergunningplicht voor intern salderen
Voor het bepalen van de referentiesituatie mocht worden uitgegaan van de stikstofemissies die waren vastgelegd in een natuurvergunning of milieutoestemming. Als de stikstofdeposities in de beoogde situatie dan niet toenamen ten opzichte van de stikstofdepositie in de referentiesituatie, konden negatieve gevolgen voor Natura 2000-gebieden worden uitgesloten. Dit wordt ook wel intern salderen genoemd, hiervoor was sinds 1 januari 2020 geen natuurvergunning nodig.
Door de uitspraak van de Raad van State kan intern salderen vanaf nu alleen nog worden toegepast in een passende beoordeling en niet meer in een voortoets. Concreet betekent dit dat de natuurvergunningplicht voor intern salderen per direct weer terug is. En deze vergunningplicht geldt bovendien met terugwerkende kracht voor alle projecten vanaf 1 januari 2020. Ook voor deze projecten moet nu een natuurvergunning worden aangevraagd. Hiervoor geldt nu wel een overgangsregeling tot 1 januari 2030.
Beperking beschikbare stikstofruimte
Verder heeft de Raad van State de beschikbare stikstofruimte in de referentiesituatie beperkt. Voor het bepalen van de stikstofruimte moet alleen worden uitgegaan van de activiteiten die zijn vergund én feitelijk aanwezig zijn. Bovendien kan de stikstofruimte verder worden beperkt als de stikstofemissies afkomstig zijn van activiteiten of installaties die niet structureel in gebruik zijn.
Daarnaast worden de voorwaarden voor intern salderen nagenoeg gelijkgetrokken aan de voorwaarden voor extern salderen. Dit betekent dat:
- Intern salderen met de referentiesituatie mag alleen als mitigerende maatregel betrokken worden als uit een passende beoordeling blijkt dat het project geen nadelige gevolgen heeft op het beschouwde Natura2000 gebied.
- Wijziging of beëindiging van de bestaande situatie moet worden verzekerd, zodat de stikstofruimte niet nog een keer kan worden ingezet.
- Er moet worden aangetoond dat de mitigerende maatregel niet nodig is als maatregel die al nodig was voor de natuur (additionaliteitsvereiste).
Hoe nu verder met uw projecten?
U vraagt zich waarschijnlijk af wat deze uitspraak voor uw situatie betekent. Veroorzaakt uw huidige project of veroorzaakte uw eerder uitgevoerde projecten vanaf 2020 in de beoogde situatie geen stikstofdepositie, dan heeft deze uitspraak geen gevolgen. Alleen voor die projecten waar intern salderen wel nodig is, moet nu een natuurvergunning worden aangevraagd en moet opnieuw kritisch naar de stikstofruimte in referentiesituatie worden gekeken.
Onze specialisten bestuderen de komende tijd de uitspraak en de gevolgen om inzicht te krijgen in alle mogelijke consequenties die dit voor de projecten van onze opdrachtgevers heeft. In januari nemen we contact met onze opdrachtgevers op om af te stemmen welke vervolgstappen voor uw situatie nodig zijn.