Scheepsgeluid

Geluidsonderzoek aan zeeschepen

Zeeschepen die in de haven liggen, maken geluid. Denk aan de hulpmotor voor de energievoorziening aan boord, de ventilatie van de machinekamer en in ruimen om voor aanwezigen schone lucht te garanderen. Ook koelcontainers (reefers) aan boord produceren geluid. Rond het geluid van schepen spelen twee termen een rol, namelijk nestgeluid en het NEPTUNES-meetprotocol. Beide komen hier aan bod. Om het geluid van zeeschepen te bepalen, is nader onderzoek nodig. DGMR voert geluidmetingen uit en adviseert over mogelijke oplossingen.

Nestgeluid

Nestgeluid is een vorm van indirecte hinder veroorzaakt door een bedrijf, namelijk het geluid van afgemeerde schepen dat niet wordt toegekend aan de activiteiten (de directe hinder). Onder de Omgevingswet zal nestgeluid ook een thema zijn. Daarom richten havens en overheden zich steeds meer op het in kaart brengen en zo mogelijk reduceren van nestgeluid. Bedrijven kunnen alvast voorsorteren op de nieuwe situatie door het nestgeluid inzichtelijk te laten maken. Hierbij kan eventueel gebruik gemaakt worden van het NEPTUNES-meetprotocol.

NEPTUNES-meetprotocol

Wereldwijd krijgt geluid dat zeeschepen aan de kade maken ook aandacht. Om grip op deze hinder naar de omgeving te krijgen, is met een aantal havens in Europa, Australië en Canada een meetprotocol afgesproken. Dit kreeg de naam NEPTUNES. Vanuit Nederland namen de havens van Rotterdam en Amsterdam hieraan deel, ondersteund door DGMR.
Samen stelden de leden van het NEPTUNES-project een meetprotocol en beoordelingssysteem op. Dit is een puntensysteem voor laagfrequent en algemeen geluid van zeeschepen. Het geluidprotocol is toegevoegd aan de Environmental Ship Index (ESI) en kan worden toegepast om korting te krijgen op havengelden.

ESI Noise-rapport

Havenbedrijf Rotterdam stimuleert de aandacht voor geluidproductie van schepen naar de omgeving. Een ESI Noise-rapport brengt het geluid in beeld dat veroorzaakt wordt om schepen te laten functioneren gedurende de tijd dat ze zijn afgemeerd. Een schip ontvangt in de deelnemende havens een korting op het liggeld als in een geluidsrapport is vastgelegd hoeveel geluid het afgemeerde schip produceert. Het is uiteindelijk de bedoeling dat stillere schepen meer korting gaan krijgen. DGMR is één van de weinige bureaus die geluidsrapportages volgens de ESI Noise Index opstelt. Zeeschepen krijgen hiermee korting in de havens van Rotterdam en Hamburg.

Wat DGMR kan betekenen

Meten

DGMR heeft ruime ervaring met geluidsonderzoek bij zeeschepen. Aan boord én op korte afstand van het schip brengen wij het geluid in kaart. Hiervoor gebruiken we onze gekalibreerde meetapparatuur. Uiteraard is dit bij een ESI-onderzoek in lijn met het NEPTUNES-meetprotocol.

Rapporteren

De resultaten verwerken we in een overzichtelijk rapport. Hierin vindt u niet alleen de meetdata, maar vooral de betekenis van de uitkomsten voor uw situatie. Een ESI Noise Index-rapport is zo opgesteld dat de havenautoriteiten het rapport kunnen gebruiken om een korting op liggeld te geven. Alleen al het indienen van ons rapport geeft recht op een korting.
Onder de Omgevingswet kunt u de uitkomsten van nestgeluid gebruiken als onderdeel van de omgevingsvergunning milieu.

Adviseren

Rederijen en scheepsbouwers kunnen de afweging maken om maatregelen te nemen om hun zeeschepen stiller te maken. Bijvoorbeeld door dempers in de schoorstenen of bij ventilatoren te plaatsen en/of extra geluidsmaatregelen te treffen. Nog beter is het om voor de bouw van een schip op de tekentafel te kiezen voor elektrificatie via walstroom. Dit voorkomt uitstoot van schadelijke stoffen naar de atmosfeer. Onze adviseurs bespreken graag met u de mogelijkheden.

Kennis over scheepsgeluid

DGMR kent de havens door en door. Al vele jaren werken we samen met gemeentelijke havenbedrijven, gemeenten, omgevingsdiensten, overslagbedrijven en containerterminals. We bieden een compleet pakket aan diensten rond de vergunningverlening van complexe bedrijven in de haven. En we adviseren op alle milieuthema’s, zoals externe veiligheid, geluid, luchtkwaliteit en stikstofdepositie.

Geluidmetingen

In de havens van Rotterdam en Amsterdam deden en doen we veel metingen aan alle soorten schepen. Van containerschepen op de Maasvlakte tot elektrische rondvaartboten in de Amsterdamse grachtengordel. Eerder brachten we het geluid van bulkschepen, tankers, containerschepen en RoRo-schepen in kaart. Alle meetdata leidde tot regressielijnen, zodat we op basis van enkele algemene kenmerken van een schip een voorspelling over de hoeveelheid scheepsgeluid kunnen doen.

Aan de basis van het NEPTUNES-meetprotocol lagen onze geluidmetingen in de Rotterdamse haven. Inmiddels hebben we op verzoek van rederijen ook de eerste geluidonderzoeken volgens de ESI Noise Index bij RoRo-schepen uitgevoerd.

Publicaties

• NEPTUNES Measurement Protocol
• Geluid van zeeschepen