Trillingen
Een zwaaiend hoog gebouw, een bewegende vloer kan je behoorlijk zeeziek maken. Deuren in huis of glaswerk kunnen trillen door zwaar verkeer of een trein. ‘Rattle’ noemen we dit effect. Bij nog hogere frequenties kunnen trillingen overgaan in geluid. Dit is vaak gedreun, wat de slaap behoorlijk kan verstoren.
Trillingen zijn niet altijd voelbaar of hoorbaar. Onderzoek in Zweden heeft uitgewezen dat ook niet-voelbare trillingen effect op mensen hebben. Ze beïnvloeden onze slaap, hoe gek dat ook klinkt. Ons ‘dierlijk’ instinct houdt ook slapend de omgeving in de gaten, zodat we alert zijn op de eerste trillingen van een naderende kudde olifanten. Ongemerkte stress danwel spanning in ons lijf.
In mijn werk merk ik dat trillingen niet eenvoudig te benoemen zijn. De ervaringen verschillen soms behoorlijk, ook tussen mannen en vrouwen. Voor de een kan een trilling geheel niet voelbaar zijn, terwijl een ander een vibrerend lichaamsdeel ervaart. Ingewanden kunnen immers makkelijk in beweging komen. Weer een ander geeft zelfs aan dat de trilling hoorbaar is. De woorden de we eraan geven, helpen ook niet erg. Taalgebruik kan het probleem groter of kleiner maken dan het in werkelijkheid is. Oftewel, vibrerende emoties die om objectiviteit vragen.
Naast spanning in mensen kan spanning in gebouwconstructies ook schade veroorzaken. Door trillingen van de bodem kunnen zettingen de stabiliteit van de fundering beïnvloeden en scheuren geven. De grond verdichten doen we niet voor niets met trilstampers als de kabels ingegraven zijn of een trottoir wordt aangelegd. Ook een heipaal of damwand wordt met een trilblok in de grond geduwd.
Kunnen we de sterkte van de trilling bepalen? We kunnen aan trillingen drie dingen meten: de verplaatsing, de snelheid of de acceleratie. Zonder kennis van zaken is dat eenvoudig te doen: beugeltje aan de muur, pennetje in de grond. De vraag is alleen: op welke positie ga je meten en welke bevestiging gebruik je? Zonder beeld van trillingsvormen blijft dit een gok. Je meet te hoog of te laag. Een beugeltje kan verstoring geven. En grondverstoring door de meting moet ook minimaal zijn. Anders wordt meten een loterij; je weet nooit wat eruit komt rollen.
Vibrerende emoties. Wanneer je je daardoor laat leiden, dan ga je af op subjectieve indrukken, op onzorgvuldig meten, op onbetrouwbare uitkomsten. Het lijkt de snelste en goedkoopste slag om trillingen op te lossen. Dat is de korte termijn, zoals het vaak met emoties gaat. Het idee is vaak dat maatregelen om trillingen te verminderen veel tijd en geld kosten. Maar dat is de vraag.
Gladder spoor of wegdek, andere machines, een sloot, veren als trillingsisolatie, dynamische trillingsdempers of anti-trillingssystemen, stijvere vloeren of juist minder stijve bouwelementen, watertanks of zwembaden. Dit lijkt kostbaar, maar het stadium van de bouwfase is bepalend. Een maatregel kan ook zijn: langzamer of juist sneller rijden, wellicht meubelstukken verplaatsen. Het gaat erom goed en slim te blijven nadenken. Daar word ik blij van. Springen van blijdschap is een wat te vibrerende emotie, vind ik.
