Na een verbouwing van meer dan tien jaar is sinds 2013 het Rijksmuseum weer open voor het publiek. Tijdens deze ingrijpende verbouwing is alle techniek vernieuwd en is er een volledig nieuwe entree gemaakt in de voormalige patio’s.
Het gebouw is tijdens deze renovatie geschikt gemaakt voor veel grotere bezoekersaantallen, het binnenklimaat is verbeterd zodat het voldoet aan de museumstandaarden en de brandveiligheid is voor zowel de mensen als voor de waardevolle kunstcollectie verbeterd. De moderne eisen realiseren binnen een monumentale context was de uitdaging voor onze bouwfysisch adviseurs.
Bouwfysische isolatie van gevels
Om reden van exploitatie en om de museumcondities bij de gevels te garanderen, zijn de thermisch zwakke delen van de buitengevels nageïsoleerd. Conventionele methoden waren niet mogelijk, omdat het vochtgedrag in de monumentale gevel niet verstoord mocht worden. Men was namelijk bang voor vorstschade in de gevels. Na experimenteel onderzoek en simulaties is gekozen voor een dampopen isolatiesysteem bestaande uit calciumsilicaat dat vocht in het materiaal buffert in de winterperiode en wat weer naar binnen toe droogt in de zomerperiode.
Verbetering ruimte-akoestiek
De verstaanbaarheid in de voorhal van het museum was in het verleden erg slecht. Bij de renovatie is de voorhal teruggebracht in de oorspronkelijke staat en is de historische wandbespanning teruggebracht. Dit is gedaan om achter de bespanning inkassingen in het metselwerk te maken en deze te vullen met minerale wol. Hierdoor draagt de wandbespanning bij aan akoestische absorptie en galmreductie. Een opvallende akoestische oplossing is de zogeheten ‘chandelier’. Deze grote kroonluchter die in de entreehal onder de glaskap hangt verzorgt samen met wandpanelen de akoestische absorptie van deze monumentale ruimte.
Brandveiligheid van mensen en kunst
De brandveiligheid is fundamenteel onderzocht door eerst het brandveiligheidsniveau van verschillende musea in Europa in beeld te brengen. Op grond hiervan is besloten om niet alleen het publiek, maar ook de collectie en het monumentale gebouw te beschermen tegen de gevolgen van een brand. Zo zijn de risicovolle functies, zoals het restaurant, winkel en garderobe buiten de compartimenten waar de kunst wordt geëxposeerd gehouden en ondergebracht in de atria. Daarbij zijn de functies met extra risico ook van een sprinklerinstallatie voorzien.
Om rookverspreiding vanuit die functies naar de galerijen tegen te gaan is in die zalen een overdruk gecreëerd en worden overstortvoorzieningen bij brand automatisch gesloten. Ook zijn de atria voorzien van een rook- en warmteafvoerinstallatie: middels rookventilatieramen in de glazen dakkappen. Daarbij wordt het ene atrium gebruikt voor de toevoer van verse lucht en het andere atrium voor de afvoer van rook.
Luchtkanalen zijn soms over hele verdiepingen brandwerend ingepakt en weggewerkt in de wanden van de museumzalen. Brandkleppen bevinden zich op een bereikbare plek in de energiering in de kelder van het gebouw. Voor brandslanghaspelkasten is een speciaal ontwerp gemaakt, zodat deze nauwelijks opvallen in het interieur. Voor de brandmeldingsinstallatie wordt gebruik gemaakt van een aspiratiesysteem, dat een brand veel sneller detecteert en waarvan de aanzuigmondjes nauwelijks zichtbaar zijn.
Ook voor de ‘nooduitjes’ is een klein armatuur gekozen, zodat deze niet hinderlijk opvallen in de museumzalen. De luminantie van deze uitjes is hoger dan standaard, om ze in geval van nood wel voldoende zichtbaar te laten zijn. Ook is een speciale variant ontwikkeld die bij wisselende tentoonstellingen in de ‘light racks’ met museumverlichting kan worden geklikt.
Kortom: je kunt spreken van een nagenoeg onzichtbare brandveiligheid in het vernieuwde Rijksmuseum.
Meer weten?
Voor meer informatie over dit project kunt u contact opnemen met Frank Lambregts en Björn Peters, senior adviseurs bij DGMR.
